افزایش سرمایه ازمحل صرف سهام به چه معناست؟
طبق ماده 160 قانون تجارت، شرکت سهام جدید خود را برابر با مبلغ اسمی می تواند بفروشد و یا علاوه بر مبلغ اسمی سهم، مبلغی را به‌عنوان اضافه ارزش از خریدار دریافت کند. شرکت اضافه ارزش سهام فروخته شده را به اندوخته‌های شرکت می تواندمنتقل کند یا به شکل نقدی میان صاحبان سهام قبلی تقسیم نماید، همچنین می‌تواند درازای سهام جدید (سهام جایزه) به سهام داران قبلی بدهد. صرف سهام، مبلغی بیشتراز ارزش اسمی سهام است که شرکت زمان فروش سهام عادی دریافت نموده است. دربعضی مواقع ارزش سهام شرکت دربازاربیشترازارزش اسمی آن است وبه این صورت شرکت سودزیادی راشناسایی می کند وبه این شکل شرکت می‌تواند سهام جدید خود را باقیمتی بالاتراز ارزش اسمی منتشر نماید.
که به مابه التفاوت ارزش اسمی ومبلغ دریافتی اضافه جهت فروش سهام جدید، صرف سهام می گویند. صرف سهام با همین عنوان در حساب حقوق صاحبان سهام در ترازنامه حساب شده و باعث افزایش آن می شود. به عبارتی ماهیت این حساب بستانکار است و در پذیره نویسی اولیه و در معاملات بورسی ایجاد می‌شود. از آنجا که این کار از محل افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید به قیمتی بیشتر از قیمت اسمی بدست می آید، جزو منابع تأمین مالی شرکت محسوب می‌گردد.
کاربرد صرف سهام برای شرکت
1_شرکت می‌تواند صرف سهام را به اندوخته شرکت انتقال دهد
2_شرکت می‌تواند صرف سهام را میان سهام داران قبلی تقسیم نماید
3_شرکت می‌تواند صرف سهام را به‌صورت سهام جدید به سهام داران قبلی بدهد.
4_شرکت‌ها فروش سهام با صرف را با حفظ حق تقدم و یا با سلب حق تقدم انجام می‌دهند.
نکات مهم
صرف سهام بخشی از سهام حساب نمی شودوبنابراین نمی‌توان آن را در حساب سرمایه محسوب کرد. این مبلغ باید در حساب مجزایی در بخش حقوق صاحبان سهام نگهداری شود چون باعث افزایش این بخش در ترازنامه می‌شود.
قانون تجارت ایران، صدور سهام به کسر را مجاز نمی‌داند.
حساب صرف سهام قابل تهاتر با حساب کسر سهام نیست.
هیچ زیان یا هزینه عملیاتی نمی‌تواند به‌حساب بدهکار صرف سهام منظور گردد.
مصارف صرف سهام
تقسیم نقدی صرف سهام بین سهام داران قبلی
شرکت به سهام داران قبلی اطلاع رسانی میکند درمورد اینکه سود نقدی توزیع‌شده از محل صرف سهام یا بازده سرمایه است و نه از محل عملیاتی و بازرگانی شرکت است با انجام این کار افزایش سرمایه به قیمت اسمی نصیب شرکت می شود
توزیع سهام جدید بین سهام داران قبلی (سهام جایزه)
به میزان مبلغ صرف سهام، سهام جدید به قیمت اسمی منتشر و به سهام داران قبلی داده می‌شود. افزایش سرمایه به این طریق همانند افزایش سرمایه به قیمت اسمی است.
انتقال صرف سهام به اندوخته شرکت
در این مورد، صرف سهام در یک حساب جدا در بخش حقوق صاحبان سهام قرار می‌گیرد و به تمام سهام داران اعم از سهام‌دار قبلی و جدید تعلق می گیرد. بازارهای توسعه‌یافته با وجود مزیت‌ها و منافع افزایش سرمایه به روش صرف سهام بیشتر به دنبال افزایش سرمایه به این طریق هستند
ذی‌نفعان صرف سهام چه کسانی هستند؟
شرکت‌ها درنظردارند با کم‌ترین سهام منتشرشده، بیشترین تأمین مالی را در بلندمدت و بدون سررسید انجام دهند. چون با این روش بدون افزایش ریسک، سودآوری و اعتبار شرکت را افزایش می‌دهند.
سهام داران عمده و اصلی: سهام‌دار اصلی شرکت که مدیریت بر عهده دارد، تمایل به حفظ کنترل شرکت بدون کاهش درصد سهام مدیریتی خود دارد. به طوری که برای افزایش سرمایه نیازی به آورده نقدی نباشد.
بازار سهام: سهامی که می‌خواهیم پذیره‌نویسی کنیم باید در بازار موردپذیرش باشد. به همین علت افزایش سرمایه به این طریق، فرصت جذب سرمایه‌گذاران بیشتر و درنتیجه برای بازارنقدینگی، به وجود می‌آورد.
سهام‌دار جزء: سهام داران جزء به دنبال آن هستند که جدا بر کسب بازدهی بیشتر، درصد مالکیتشان در شرکت نیزکاهش نیابد.
در چه شرایطی افزایش سرمایه به روش صرف سهام صورت می‌گیرد؟
دلیل اصلی افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام، تمایل سهام‌دار اصلی شرکت می باشد. درصد سهام مدیریتی درشرکت هایی که درحال متزلزل شدن است، سهام‌دار اصلی نگران از دست دادن کنترل شرکت است. چنانچه سهام‌دار اصلی برنامه‌ای برای مشارکت در افزایش سرمایه نداشته باشد، درصد سهام مدیریتی وی افت می کندو امکان ازدست دادن کنترل شرکت هست
موقعی افزایش سرمایه با صرف سهام موفق است که ازدید سرمایه گذاران شرایط بازار، صنعت و شرکت مثبت باشد و به بیانی بازار پررونق باشدواگر بازار دارای رکود یا روند نزولی بوده برنامه افزایش سرمایه با موفقیت کمی همراه است. در این راه چشم‌انداز مثبت برای بازار و سهام شرکت شرط موفقیت است.
درواقع یک شرکت برای موفقیت در افزایش سرمایه به‌صرف، میبایست پتانسیل رشد و سودآوری داشته باشد و مورد پذیرش بازار و سرمایه‌گذاران قرار گیرد و در کنار این عوامل، عامل نقد شوندگی سهم در بازار نیز اهمیت دارد.
در ایران اغلب از سهام داران می خواهند به ازای هر سهم ۱۰۰۰ ریال (معادل ارزش اسمی به‌حساب شرکت واریز کنند. چنانچه شرکت از سهام داران مبلغ ۱۲۰۰ ریال بابت هر سهم دریافت کند، ۲۰۰ ریال اضافی (مابه التفاوت) اضافه بر ارزش اسمی است که به‌عنوان صرف سهام در بخش حقوق صاحبان سهام در سمت چپ ترازنامه شرکت نشان داده می‌شود. افزایش سرمایه با صرف سهام جزء منابع تأمین مالی محسوب می‌شود.
در این روش شرکت سرمایه خود را به مبلغ بالاتر از قیمت اسمی و از طریق پذیره‌نویسی به فروش می‌رساند. تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی سهام، به‌حساب اندوخته منتقل شده و یا در قالب سهام جدید به سهام‌دار قبلی داده می‌شود. زیرا در این شیوه شرکت مبلغ موردنظر خود را در مدت کمتری، از طریق پذیره‌نویسی تأمین میکند، این شیوه افزایش سرمایه بیشتر موردتوجه شرکت‌ها قرارگرفته است. افزایش سرمایه به‌صرف می‌تواند با صدور حق تقدم خرید سهام یا سلب حق تقدم از سهام‌دار موجود، به‌صورت عرضه عمومی سهم صورت پذیرد. اغلب برای ایجاد جذابیت در پذیره‌نویسی، قیمت پذیره‌نویسی تا حدی کمتر از قیمت بازار مشخص می شود اما برای تحقق کامل برنامه افزایش سرمایه با صرف سهام، شرکت باید شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی که قبلاً متعهد شده‌اند، باقی‌مانده سهام پذیره‌نویسی نشده را خریداری نمایند، معرفی کند.
فرض کنید یک شرکت ۱۰۰۰۰ میلیون ریال سرمایه دارد و تعداد برگه‌های سهام آن ۱۰ میلیون است. هر سهم این شرکت در بازار، ۹۰۰۰ ریال معامله می‌شود. این شرکت قصد دارد سرمایه خود را به میزان ۱۰۰ درصد و از طریق صرف سهم افزایش دهد. مبلغ موردنیاز برای افزایش سرمایه ۱۰۰۰۰ میلیون ریال است که معادل ۱۰ میلیون برگه سهم جدید می‌شود. اگر فرض کنیم شرکت سهام جدید را به مبلغ ۵۰۰۰ ریال پذیره‌نویسی میکند، با فروش ۲ میلیون سهم، مبلغ موردنیاز برای افزایش سرمایه تأمین می‌گردد و شرکت مابقی سهام جدید را (۸ میلیون سهم) بین سهام داران قبلی تقسیم میکند.
امتیازافزایش سرمایه با صرف سهام
جهت شرکت درکلاس های آموزش رایگان بورس اینجاراکلیک کنید
باوجوداینکه این روش افزایش سرمایه منابع موردتوجهی را در اختیار شرکت قرار می‌دهد، باعث رشد سودآوری و افزایش EPS شرکت می‌شود که این امر باعث بالارفتن قیمت سهم و و کاهش ریسک سهم در بازار می‌گردد.
بزرگترین مزیت این افزایش سرمایه، استفاده از آن در ساختار مالی شرکت است. شرکت‌هایی که نیاز به اصلاح ساختار سرمایه دارند و نیازمند سرمایه زیاد برای دستیابی به طرح‌های توسعه‌ای خود هستند، این نوع افزایش سرمایه برایشان کاربردی است
افزایش سرمایه با صرف، منبع مالی باثبات و بدون سررسید معلوم، محسوب می شودکه شرکت دغدغه بازپرداخت آن را ندارد. درنتیجه ریسک عدم توان پرداخت بدهی را کاهش داده و باعث افزایش اعتبار شرکت در بازار می‌شود
2020
